YARIM PSİKOLOJİ

                        Doğal Afet Çeşitleri

Doğal Afetler Jeolojik Afetler, Hidrolojik Afetler, Meteorolojik Afetler ve Biyolojik Afetler olmak üzere 4 çeşide ayrılır.

Jeolojik Afetler: Levha tektoniği gibi jeolojik süreçlerin neden olduğu tehlikeli bir tür risktir. Depremler ve volkanik patlamalar buna örnektir. Genel olarak jeolojik olaylar insan kontrolünün dışındadır fakat olayların sonuçları üzerinde insanlar önemli bir etkendir.

Meteorolojik Afetler: Meteorolojik olayların, özellikle sıcaklık, basınç ve rüzgarla ilgili olayların neden olduğu tehlikelere meteorolojik afetler denir. Sıcak hava dalgaları, sel, fırtına, çığ, kuraklık ve şiddetli yağışlar buna verilebilecek örneklerdendir.

Hidrolojik Afetler: Hidrolojik yani su ile ilgisi bulunan hidrolojik süreçlerin veya hasarların neden olduğu afetlerdir. Sel, kuraklık ve tsunami hidrolojik doğal afetlere örnektir. Sel ve kuraklık tarıma zarar verebilir ve kıtlığın başlıca nedenlerindendir. Tsunami ise şehirlere ve turizme büyük ölçüde zarar verebilir.

Biyolojik Afetler: Biyolojik süreçlerin bir sonucu olarak ortaya çıkan tehlikelerdir. Bu, kişiden kişiye geçen ve insanlar için önemli bir tehdit oluşturan bulaşıcı hastalıklar da dahil olmak üzere çok çeşitli hastalıkları içermektedir. Örneğin geçtiğimiz yıllarda etkisini göstermiş bir virüs olan COVİD-19 büyük tehlike arz etmiş biyolojik bir afet örneğidir.

Sanal gerçeklik nedir? Sanal gerçeklik kablolarla sınırlı mı? Sanal gerçeklik eğitim-öğretimde kulanılmaya uygun mu? Sanal gerçekliğin öğrenme psikolojisine etkisi ve sanal gerçeklik başlıkları...

Sanal gerçeklik, teknoloji kullanılarak oluşturulan kurgularla gerçek ve hayalin birleştirilmesidir.

Sanal gerçeklik kablolarla sınırlı değil elbette. Eğer bilgisayar tabanlı bir sanal gerçeklik seçmişseniz hareket alanınızı kablolarla sınırlamış olursunuz. Ancak mobil tabanlı veya da bağımsız bir sanal gerçeklik seçmişseniz bu durum hareket alanınızı genişletir. Çünkü iyi haber! Kablolar yoktur.

Sanal gerçeklik son gelişmelerle beraber eğitim öğretime uygun hale getirilmiştir. Sanal gerçekliğin öğrenme için ne kadar etkili olduğunu teknoloji çağında yaşayan elinden telefonunu düşürmeyen bilgisayarın başından kalkmayan çocuklarımızdan kavrayabiliriz sanıyorum. Ne kadar kabullenemesek de eskiye özlem duysak da teknolojik gelişmeleri yadsıyabileceğimizi pek sanmıyorum. Onun yerine bu yazımda çağa ayak uydurmanın ve teknoloji hakkında gerekli bilgi ve donanıma sahip olmanın önemini vurgulayacağım.

Türk eğitim sistemi bu ülkenin bireylerini ne kadar homojen olarak değerlendirse de eğitim alan bireylerin farklı öğrenme çeşitleri vardır. Bu öğrenme çeşitlerini görsel, işitsel ve dokunsal (kinestetik) olarak ayırıyoruz. 

Görseller bir şeyleri öğrenirken destek resimler ister. Gördükleri şeyleri kolay kolay unutmazlar. Defterlerini çok düzenli tutarlar. Ve genel olarak renkli başlıklar atarlar. Deftere yazdıkları konuyla alakalı resim çizerler. Tam bir düzen abidesidir her biri.

İşitseller en çok duyduklarından etkilenirler. Görsel hafızaları biraz kötüdür. Gördüklerini unutabilirler fakat duyduklarını kolay kolay unutmazlar. 

Son olarak dokunsallar da derste sıranın altından topla oynayan bir türlü yerinde duramayan o çocuktur diyebiliriz. Genelde öğretmenleri tarafından başarısız öğrenci olarak görülürler. Ama aslında gerçek, o çocuğun başarısız olduğu değil, homojen olarak görülen çocukların aslında dibine kadar heterojen olduğudur. Dokunsallar genelde bir şeyleri deneyimleyerek öğrendikleri için ya konuşarak ya da kitaptan takip ettirerek dersini işleyen bir öğretmenle muhtemelen kimyaları uyuşmayacaktır. Sürekli birbirlerine sorun çıkaracaklardır. Bu durumda işini hakkıyla yapan bir öğretmenin problemi tespit edip çözüm odaklı yaklaşması ve o çocuğu eğitimin dışında tutmaması gerekmektedir. Çocuk kendini ayrık otu gibi hissetmesin diye elinden geleni yapmalıdır.

Yani sonuca gelecek olursak biz eğitimi hayata hazırlıktan çok hayatın ta kendisi olarak tanımlarken bizi aslında hayatın gerçekliğinin dışında bırakıyorlar. Ve kendi istedikleri sisteme dahil ediyorlar. 

Hayat hayaller ve gerçeklerden oluşur. Sanal gerçekliğin de bu ikisinin harmanlanmış bir teknolojisinin olduğunu biliyoruz. Bundan dolayı da sanal gerçekliğin eğitim öğretime entegre edilmesiyle birlikte öğrencilerin başarı yüzdesi artacaktır.

Anomi nedir? Anomi Emile Durkheim’a göre neye sebebiyet verir? Emile Durkheim’ın anominin önüne nasıl geçebileceğimiz konusundaki görüşü

Öncelikle anomi ne demektir? Bununla başlamalıyız. Anomi toplumun bireye yeterince iyi rehberlik edememesi durumudur. Emile Durkheim toplumdaki intiharlara sebebiyet veren şeyin anomi olduğunu düşünmüştür. Ve anomiye sebebiyet veren şeyi ise kollektif yaşamdan bireysel yaşama geçmek olarak görmüştür. İnsanlar arasındaki bağların değişime uğradığını söylemiştir. Öncesinde insanlar ahlak gibi bir ilke etrafında toplanırken günümüzde yine insanlar arası bağlar mevcut olmasına rağmen bu bağlar öncekinden farklı bir şekilde insanların birbirlerine olan gereksinmelerinden, iş bölümünden dolayı ortaya çıkan zorunlu bağlar olarak görülmüştür. Emile Durkheim’a göre önceki toplumda mekanik dayanışma vardır. Sonraki toplumda ise organik dayanışma vardır. Kent yaşamı köy yaşamında olanın aynısı değildir. Herkes alanında uzmanlaşmaya çalışmaktadır. Ve durum böyle olunca alışılmışın dışında ve bireyi yalnızlaştıran bir toplumla baş başa kalınca insan bunalıma girmiştir.. Ve bu bunalım insanı intiharlara sürüklemiştir. Peki Emile Durkheim’a göre anonimin önüne nasıl geçilir? Toplumsal değişim ile önüne geçilebilir. 

Bu yazımda sizlere kendinizi neden başkalarıyla kıyaslamamanız gerektiğinden bunun psikolojiniz ve davranışlarınız üzerindeki olumsuz etkilerinden bahsetmek istiyorum. Bu kıyaslama hastalığından nasıl kurtulabileceğiniz konusuna da değineceğim.

Kendini bir başkasıyla kıyaslamak sonu gelmeyen derya deniz düşüncelere sebebiyet verir. Normal bir psikoloji tekrar etmeyen düşüncelerden oluşur. Eğer tekrar eden saplantılı düşünceler varsa orada psikolojinizin bozulmaya başladığını net olarak söyleyemesek de buna ihtimal vermeliyiz. Eğer ki güzelliğinizi bir başkasının güzelliğiyle kıyaslıyorsanız, konuşmanızı bir başkasının konuşmasıyla kıyaslıyorsanız, başarınızı bir başkasının başarısıyla kıyaslıyorsanız aslında kısacası varlığınızı bir başkasının varlığıyla kıyaslıyorsanız bu kendinize duyduğunuz güvenin yani özgüvenin az olmasından kaynaklıdır. Çünkü herkes güzeldir. Herkesin kendine has bir görünüşü vardır. Herkesin kendine has bir konuşma tarzı ve üslubu vardır. Ve herkes kendi hayatını yaşama konusunda çok başarılıdır. Tabii ki hayallerimiz varsa bu hayalleri gerçekleştirmek için kendimize bir rol model seçebiliriz. Ama bu rol modelle kendimizi kıyaslama olayına girmemeliyiz. O modele hayallerimize giden kapıyı açmak için bir anahtar gözüyle bakmalıyız. Karşımızdakini yüceltirken kendimizi aşağı çekmek kendimize yapabileceğimiz en büyük kötülük ve haksızlıktır. Kendimizi yüceltip sevmeliyiz. Çünkü her birimiz çok güçlü savaşçılarız. Ama birbirimizle savaşmak yerine hayatla savaşmamız gerektiğini unutabiliyoruz bazen. Olumsuz, karamsar, rezil düşüncelerden soyutlayın kendinizi ve sadece hayatta olduğunuzu ve hala nefes aldığınızı hatırlayın. Bunun ne kadar kıymetli olduğunu hatırlayın. Ve yaşamı tüm güzellikleriyle görün. Kendi güzelliklerinizi fark edin. Kendinize de diğer insanlara da kalp gözüyle bakın. Kalp gözüyle bakmak ne demek? Yani ruh beden ikilisinde ruh üstündür, beden ise geçicidir. Kalp gözüyle bakmak maddiyata bakmak yerine maneviyata bakmak, sadece bakmak da yetmez maneviyatı görmek demektir. İnsanların duygularına dokunmak, hissettiklerini kendi içinde duyabilmek demektir. Zaten insan olmak da bunu gerektirir. Biraz anlayış ve empati bizi insan yapar. Bu özelliklerden yoksun kişiye insan denemez. 

Kendinizi belirli kalıplara sokmaya çalışmayın. Herkesin bir kalıbı zaten vardır. Kendinizi başka kalıplara sokmaya çalışırsanız eksik veya da fazlalık kalırsınız. Bunu unutmayın. Yalnızca kendiniz olun ve kendinizi tüm kusur ve güzelliklerinizle sevin. Kendinizi severseniz eğer etraftaki insanları sevmek de kolay olacaktır. Ama kendinizden nefret ederken başka insanları sevmek hiç de kolay olmaz. 

Herkesin kusurları vardır. Ne kadar güzel olursanız olun kusurlarınıza odaklanırsanız eğer kendinizi bir canavar gibi göreceksiniz. Ama güzelliklerinizi görmeyi kusurlarınızı ise gizlemeyip sevmeyi öğrendiğinizde işte o zaman bütün güzellikler de sizi bulacaktır. 

Görselde görmüş olduğunuz durumda bu şekilde ilginç davranışlar sergileyen sevgilinize içinizden ne geliyorsa yapabilirsiniz. Ama naçizane tavsiyem ondan ayrılmanız olacaktır. Sizi seven ve değer veren birisi bunları yapmaz. Böyle bir adamla birlikte olup da sonrasında aşka küsmeyin. Gidip kendinize daha doğru düzgün adam gibi birisini bulun. 

• Sonrasında kahve çekirdeklerinin üzerine sıcak su ekliyoruz.

• Sonrasında French Press'in kapağını kapatıp filtresini itmeden önce 5 dk demlenmeye bırakıyoruz.

• Demlendikten sonra filtresini hafifçe itiyoruz. 

Bu yazıda Pomodoro Tekniği nedir? Pomodoro Tekniğini nasıl uygularız? Bunlardan bahsedeceğim.

Vakit nakittir. Zamanı en verimli şekilde nasıl kullanırım? Diye düşünüyorsanız eğer Pomodoro Tekniği bunun için mükemmel bir yöntem. 

Pomodoro tekniği ilk kez İtalyan Francesco Cirillo tarafından ortaya atılmıştır. Pomodoro, İtalyanca’da domates anlamına geliyor. Cirillo bu tekniği ortaya atarken, domates yetiştiriciliğinde kullandığı zamanlama formatından esinlenmiş ve her bir çalışma aralığını “Pomodoro” olarak nitelendirmiştir.

Pomodoro Tekniği:

Pomodoro Tekniği özellikle sürekli ertelediğiniz işleri yapmak için birebir bir tekniktir. Ders çalışmak için de uygulanan oldukça etkili bir yöntem. Zamanı çalışma aralıklarına bölerek zaman diliminin sonunda kısa molalarla birlikte tek bir solukta sıkıcı bir çalışma sürecine dahil olmak yerine rahat nefes alınabilecek bir çalışma süreci fırsatı tanıyor.

Pomodoro Tekniği Nasıl Uygulanır?

• Yapılacak olan işleri madde madde listele
• Başlangıç molaların kısa olabilir ancak bir turu tamamlayınca daha uzun bir molaya kavuşabileceksin
• İşin karmaşıklığına göre Pomodoro yani çalışma aralığını istediğin şekilde ayarlayabilirsin.

Şizotipal Kişilik Bozukluğu: 

Şizoid ve Şizotipal Kişilik Bozuklukları oldukça karıştırılmaktadır. Şizotipal Kişilik Bozukluğunun Şizoid Kişilik Bozukluğu ile benzer özellikleri vardır. Fakat Şizotipal Kişilik Bozukluğuna sahip insanlarda tuhaf düşünceler, değişik fanteziler ve de mistik, gizemli inanışlar bulunur.

Borderline Kişilik Bozukluğu: 

Bu kişiler her duygusunu uçlarda yaşar. İlişkilerinde istikrarsız davranırlar. Ayrıca ilgi arayışında olduklarını söyleyebiliriz.

Narsistik Kişilik Bozukluğu: 

Narsist kişiler kendilerini çok beğenir. En büyük derdin kendileri olduğunu sanarlar. Ayna ile mükemmel bir ilişkileri vardır. Kendilerine resmen aşıktırlar.

C. Kümesi Bozuklukları

Çekingen Kişilik Bozukluğu:

Çekingen insanlar içine kapanık olurlar. Eleştirileceği ortamlardan uzak dururlar. Rahat iletişim kuramazlar.

Bağımlı Kişilik Bozukluğu: 

İnsanların duygusal veya fiziksel ihtiyaçlarını karşılamak için başkalarına bağımlı oldukları uzun vadeli bir bozukluktur. Korku ve kaygı ile karakterize edilir.

Obsesif Kompulsif Kişik Bozuklukları: 

Bu kişilik bozukluğu Obsesif Kompulsif Bozukluk ile çok sık karıştırılmaktadır. Fakat Obsesif Kompulsif Bozukluk kişinin sürekli tekrarlayan düşüncelerinden sıkılıp, rahatlamak amacıyla ritüeller ve kompulsiyon adı verilen sürekli tekrar eden davranışlarda bulunması ile karakterize bir durumdur. Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğu ile karıştırmayalım. Çünkü Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğu biraz daha mükemmeliyetçilik ve düzen delisi olmak gibi özellikler ile karakterize olmuş bir bozukluktur. Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğundan muzdarip insanlar aşırı takıntılı oldukları için genellikle projelerini geciktirebilirler.

Stres, Stresten uzak durmanın yolları, Strese karşı neler yapmalıyız? Stressiz bir yaşam...

-Tabii ki mümkün.

Peki nasıl?

Öncelikle stresin faydalı olan boyutunun olduğunu bilmekte yarar var. Stresin faydalı olanı da mı varmış diye şaşıracaksınız belki de... Fakat durum böyle.  Stresi o kadar da ötekileştirmemeliyiz. Stres istesek de istemesek de hayatımızın bir parçası. Bizim amacımız olumlu tür stresten kurtulmak değil, olumsuz tür stresten kurtulmak olacak. Bu yazımda sizleri, günlük işlerden alıkoyan, yatağa mahkum eden, tükenmişliğe iten o kötücül stresten uzaklaştırmak için yönlendirmek istiyorum.

Gelin tavsiyelerime bir göz atalım.

1. Doğaya Çıkmak: Doğaya çıkmak kesinlikle stresten uzaklaşmak için mükemmel bir çözümdür. Hava soğuk veya sıcak fark etmez. Kendinizi atın doğa ananın kucağına. Bağrına basacaktır... Emin olabilirsiniz.

3. Sarılmak: Virginia Satir "Her gün en az 8 kez sarılmaya ihtiyacımız var" Diyor. Onu dinleyerek günlük hedefimize ulaşalım. Ailenizden kişilere hiçbir sebep olmadan gidip sarılabilirsiniz. Bu onların da hoşuna gidecektir.

5. Müzik Seçimi: Müzik listenizi ruh halinizi toparlayacak şekilde oluşturun. İçkili masalara yakışacak hüzünlü sözler yerine neşeli müzikler tercih edin. Çünkü stres altında olduğunuzdan dolayı diğer stres faktörlerinden kolayca etkilenebilirsiniz. Sözleri farkında olmasanız da sizi daha dibe çekebilir. Bu ruh halinden kurtulmak için de tercihlerinizi elinizden geldiğince zevkinize göre iyileştirin. Sonrasında daha dirençli hissettiğinizde aynı tarz dinlemeye devam edebilirsiniz. Stres halinde yüreğiniz dayanmaz.

6. Hobi Edinmek: Acaba ne yapmaktan hoşlanırım diye kafa patlatmanıza gerek yok. Bir uğraş bulduğunuzda bu sizi iyi hissettiren bir şeyse zaten süreklileştirmeye başlarsınız. Önemli olan burada eyleme geçmektir. Eyleme geçmekte kararlı olun.

Not: Verdiğim tavsiyeler siz istemedikçe hiçbir işe yaramayacaktır. İlk önce iyi olacağınıza dair içinizdeki inancı bulmalısınız.

Öncelikle stresin farklılaşan tanımlarına bir göz atalım

• İncitici/örseleyici uyaranlara karşı organizmanın verdiği olumsuz tepki. (Hans Selye)
• Organizmanın baskı ve isteklere karşı gösterdiği olumsuz tepki. (Hans Selye)
• Fizyolojik, psikolojik ve patolojik etmenlerin organizma üzerinde yaptığı kaba sert tepki.
• Organizmanın çevresine uyum sağlamak için ödemek zorunda olduğu bedel. (Becker)
• Zararlı ortamla karşılaşan organizma durumla baş edemediğinde ortaya çıkan kötü ve zor durum.